Yaş meyve sebze sektörü, milyonlarca insanın geçimini sağlaması, milli ekonomiye net döviz girdisi katması ve aynı zamanda hali hazırda vasıfsız olması nedeniyle iş bulamayan milyonlarca kişiye istihdam imkânı yaratmasıyla sosyal açıdan ülkemiz için vazgeçilmez bir sektördür.
Ülkemizde ki tarım alanlarının genişliği ve üretime uygun uygun verimli yapısı sektörümüze üretim açısından olumlu yansıyan unsurlardır. Diğer taraftan, gerek küresel ısınma etkileri ile tarımın olumsuz etkilenmesi, gerekse nüfus artışı ile gıda ve gıda güvenliğinin ön plana çıkmasıyla, sektör üretiminde üreticilerimizin ve ihracatçılarımızın bilinçlendirilmesi daha da fazla önem kazanmıştır. Bu nedenle, ilgili bakanlıklar ve tüm sektör paydaşları ile yıllardır birlikte yürüttüğümüz bu çalışmalar daha da hızlı bir şekilde devam etmektedir.
Bu sene, özellikle meyve ürünlerinde büyük üretim artışları görülmesine rağmen, sektörümüzde ihracatçılar ve üreticiler işçi bulmakta büyük sorunlar yaşamaktadır. Narenciye sezonunda, işçi sorunu nedeniyle ürünler dalda kalmış ve hasat işçileri bulunamamıştır. Bu sorun, istihdam edilmeyen kişilerin, devletin kendilerine sağladığı sosyal yardımlardan yararlanmaya devam etmek için kayıt altına alınmak istememelerinden kaynaklanmaktadır.
Sektörümüz ihracat açısından değerlendirildiğinde ise, 2023 yılının ilk 10 ayında yaş meyve sebze ihracatımız, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla değerde %20 artış kaydederek 2, milyar dolar olarak gerçekleşirken, miktarda %10 azalarak 3,3 milyon ton olarak kaydedilmiştir. Bu dönemde en çok ihraç ettiğimiz ürünler sırasıyla domates, mandalina, limon, biber ve kiraz olurken, en çok ihracat yapılan ülkeler ise sırasıyla Rusya Federasyonu, Almanya, Romanya, Ukrayna ve Irak olmuştur.
Ancak Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasında süren savaşın ihracatımıza olumsuz olarak yansıması ihracat rakamlarından net olarak anlaşılabilmektedir. 2023 yılının ilk 10 aylık dönemindeki ihracatımız, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla miktar bazında Rusya Federasyonu’na %6, Ukrayna’ya ise %3 oranında azalmıştır.
Ülkemizde son dönemde özellikle meyve ürünlerinde görülen büyük üretim artışlarının ihracata da yansıması için ülkemizin özellikle Çin başta olmak üzere, uzak doğu ülkelerine yönelik karantina anlaşmalarını hızlı bir şekilde sonuçlandırması gerekmektedir.
Yaş Meyve Sebze sektörünün temsilcileri olarak, biz de, 2023 yılında güvenli liman olarak gördüğümüz ana pazarımızdaki varlığımızı ve ihracat payımızı tanıtım ve heyet organizasyonlarıyla arttırmaya çalışırken, aynı zamanda da özellikle uzak doğu ülkelerine yönelik karantina anlaşmaları çalışmalarını yakından takip ediyoruz.
Ayrıca, ülkemizi derinden sarsan deprem felaketi nedeniyle, yaş meyve sebze sektörü için vazgeçilmez öneme sahip olan Hatay’ın sosyal ve ekonomik olarak büyük zarar görmesi sektörümüzü de derinden etkilemiştir. Bu vesileyle, Hatay’ın eski haline kavuşmasının sektörümüzün geleceği açısından büyük bir gereklilik olduğunu da belirtmek isterim.
Ülkemizin 12. Kalkınma Planı’nda 2028 yılı için öngörülen 375 milyar dolarlık ihracat hedefi doğrultusunda, Yaş Meyve Sebze sektörü olarak belirlediğimiz 6,2 milyar dolar değerindeki hedefe ulaşmak için tüm sektör paydaşları olarak bizler de işbirliği içerisinde çalışmaya devam edeceğiz.
